Önce korona salgını, sonrasında gelişen Rusya Ukrayna savaşı tüm dünyada iş dünyasında köklü değişikliklere neden oldu. Çalışma kavramı köken değişirken, tüm dünyadaki ekonomik dalgalanmalar özellikle işgücü piyasasında ezberleri bozan gelişmelerin yaşanmasına neden oldu. Pandemi sonrasında birçok sektörde artan taleplerle birlikte işe alımlar artarken, yılın ikinci yarısında tüm dünyada para piyasalarında yaşanan olağanüstü dalgalanmalar, resesyon beklentileri büyük şirketlerin yüklü sayıda çalışan ile yollarını ayırmasına neden oldu.
Peki ekonomik ve siyasi belirsizliklerle karşılanan 2023 yılında İK’yı neler bekliyor?
İşte 2023 İK trendleri;
- Yetenek Bulunurluğu: Her ne kadar dünyada büyük şirketler yüzlerce çalışanı ile yollarını ayırmış olsalar da, özellikle Türkiye için geçtiğimiz 1 yılın en önemli gündemlerinden biri aday bulma ve elde tutma idi. Pandemi sonrası açılan piyasalarda birçok sektör için çok hızlı bir şekilde personel arayışı ihtiyacı doğdu. Fakat pandemi sonrasında çalışanların beklentisi pandemi öncesi ile aynı değildi. Özellikle tüm dünya ekonomik konjonktürün değişmesi ve evden çalışma sisteminin yaygınlaşması, çalışanların taleplerinde keskin değişikliklere neden oldu. 2022 yılında bazı sektörler yeterli sayıda personel bulamadıkları için yatırımlarını bile erteleme kararı aldılar. 2023 yılında insan kaynakları açısından en önemli gündemlerden bir tanesi yetenek havuzlarının genişlemesi için alternatif kanallar yaratmak olacak.
- İç iletişim ve işveren markası: Son birkaç yıldır olduğu gibi çalışanlarla sürekli ve doğru iletişim kurmak, 2023 yılında da İK nın en önemli gündemleri arasında yer alacak. Özellikle yeteneklerin ilgisini çekmek ve şirkete yeni yetenek kazandırmak için farklı mecralarda yapılacak iletişim çalışmaları şirketleri yetenek savaşlarında öne geçirecek. Şirkete dahil olan yeteneklerin içeride kalmasını sağlamak ve verimliliklerini arttırmaksa doğru bir iç iletişimle mümkün. 2023 yılında pek çok şirket insan kaynakları departmanları içerisinde iç iletişim ekipleri kurmaya başlayacak. Mevcutta iç iletişim ekibi kurmuş şirketler ise, iç iletişim ajansları ile daha yoğun çalışarak farklı projelerle rakiplerinin önüne geçmeye çalışacak.
- Çalışan bağlılığı ve esnek çalışma uygulamaları: 2023 yılında popüler olacak konulardan bir tanesi de şirketlerin çalışanlarına sundukları ayrıcalıklar ve destekleyici uygulamalar olacak. Örneğin özel sağlık sigortası yan hakkı gibi şirketlerin sunduğu ekstra faydalar, pek çok şirkette maaş haricinde standart fayda haline gelmiş durumda. 2023 yılında şirketlerin çalışanlarına sunacağı, kurumsal indirimler, hibrit çalışma, çalışan sağlık wellness uygulamaları yada gelişime yönelik faydalar çeşitlenerek artacak.
- Ödüllendirme taktir uygulamaları: 2022 yılında demode performans sistemi yaklaşımları nedeniyle ücret dengesi bozulan ve eldeki yetenekleri kaybeden pek çok şirket oldu. Çalışanların değişen beklentileriyle birlikte bir çok şirkette zamanın ve sektörün değişimi gereği ihtiyaçları karşılamayan performans sistemlerinin güncelleneceğini söylemek mümkün. Öte yandan performans sistemlerinin çalışanların baz seviyede enflasyon artışlarının üzerine çalışması gerekliliği de 2022 yılının şirketlere öğrettiği konulardan biri oldu.
- Üst yönetim ile iletişim ve ifade özgürlüğü: Tüm dünyada ifade özgürlüğü toplumların en çok tartıştıkları konular arasında yer alıyor. Toplumun her kesiminden herkes, şikayetini, fikrini veya beğenisini doğrudan muhattabına yapmak istiyor. Dinlenildiğini, anlaşıldığını hissetmek istiyor. 2023 yılında üst yönetimin çalışanlar tarafından özgür ve şeffafça soru alacağı, iletişim kuracağı onlarla sanal ortamlarda bir araya geleceği soru cevap uygulamalarının daha fazla artacağını ön görmem mümkün. 2023 yılında şirketin tepe yöneticilerini daha fazla sahada göreceğiz.
- Yeni ücret modelleri: Tüm dünyada yaşanan yetenek sıkıntısıyla birlikte global yetenekler freelance çalışma sistemine uyum sağlamaya başladı. Böylece yetenekler birden fazla şirket için çalışarak hem gelirlerini arttırıyor hem de daha verimli çalışabiliyorlar. 2023 yılında trend olacak uygulamalardan bir tanesi de şirketlerin içerideki her kesim için farklı ücret modelleri oluşturması konusu. Son birkaç yılda Türkiye’de özellikle hizmet alanında faaliyet gösteren turn over ı yüksek şirketlerin uyguladığı bu modelde çalışanlara maaşlarının yanı sıra şirketten pay veriliyor. Çalışan başarısı veya geliştirdiği yeni proje kapsamında gelirden pay alıyor. bu çalışanı hem daha üretken hem de daha bağlı hale getiriyor.
- Etkileyici şirket kültürü yaratma: Yukarıda saydığımız değişim ve dönüşümlere bağlı olarak aslında şirketler kendilerini olağanüstü bir değişimin içerisinde bulacak. İş hayatının içerisine dahil olacak yapay zeka teknolojileri ve çalışanların değişen beklentileri yetkinliklerin ve çalışma disiplinlerinin yeniden inşa edilmesi gerekliliğini doğuracak. Çalışanlara aradıkları esnekliği, adaleti ve taktir sistemini sunabilen şirketler söz konusu yeteneklere çok daha fazla ulaşacak. Öte yandan sosyal medyanın gücü ile fark yaratan uygulamalarla kültürlerini geliştiren şirketler her zamankinden çok daha konuşulur olacak. Yarattıkları hayranlık uyandıran şirket kültürleri karlılıklarına da doğrudan etki edecek.
