İş görüşmeleri ve mülakat sürecinin ardından hem aday hem de işveren (insan kaynakları) tarafından görüşmelerin olumlu sonuçlanmasını takiben referans kontrolü aşamasına geçilir.
Referans kontrolü nedir? Neden referans kontrolü yapılır?
Her ne kadar görüşmeler karşılıklı dürüstlük prensibi ile yapılsa da, işe yeni girecek adayın bir önceki iş yerinden gerçek bir kişi ile referans görüşmesi yapılması insan kaynakları tarafında sıkça yapılan bir uygulamadır.
Referans kontrolü iş görüşmesi yapılan adayla ilgili farklı birinden görüş almak anlamına gelir. Bunun nedeni adayın hem iş görüşmesinde anlattığı bilgileri teyit etmek, hem de adayı farklı birinden dinlemek olabilir.
Referans görüşmesi olumsuz sonuçlanabilir mi?
Her ne kadar referans bilgileri adayın kendisinden alınsa da, referans görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığı durumlar ile de karşılaşılmaktadır. Burada referans görüşmesi yapan kişinin aradığı kişiye doğru sorular sorması önem taşır. Öte yandan verilen referans bilgisinin muhakkak adayın eski çalıştığı yerlerden biri ile ilişkili olması gerekir. Örneğin aday en yakın arkadaşını referans gösteremez. Referans adayın eski çalıştığı iş yerlerinde birlikte çalıştığı kişilerden biri olmalıdır. Eğer adayın ilk iş tecrübesi ise söz konusu referans adayın okul hayatından bir hocası veya aldığı kurstan bir eğitmeni olabilir.
Referans görüşmesi nasıl yapılır?
Referans görüşmesi işe girecek adayın paylaştığı isim ve iletişim bilgileri aracılığı ile yapılır. Verilen numaraların mümkünse sabit numara olması tercih edilir. Öte yandan yine referans kişisinin adayın yakın zamanda ilişki kurduğu biri olması da önemlidir. Örnek vermek gerekirse adayın seneler önce iş yerinde çalıştığı ve uzun zamandır görüşmediği bir ismi referans olarak vermesi sağlıklı olmaz.
Referans görüşmesinde sorulabilecek sorular
Referans görüşmesinde sorulacak sorular kimi zaman teknik, kimi zaman adayın kişilik özellikleriyle veya iş yapış biçimiyle ilgili olabilir. Referans kontrolü yapacak kişi, önce nereden aradığını hangi sebeple aradığını söyleyerek kendini tanıtmalıdır.
Örnek referans kontrolü soruları şunlar olabilir;
- Referans olduğunuz adayı ne kadar zamandır tanıyorsunuz?
- Aday ile birlikte mi çalıştınız?
- Aday hangi görevde çalışıyordu?
- Söz konusu dönemde siz hangi pozisyonda çalışıyordunuz?
- Aday bildiğiniz kadarıyla hangi görevlerden sorumluydu?
- Adayın hangi nedenlerle işten ayrıldığını biliyor musunuz?
- Adayın en güçlü özelliklerini nasıl tanımlarsınız?
- Adayın iş disiplinini nasıl tanımlarsınız?
- (İşe başlayacağı pozisyonu söyleyerek) Adayın yeni işi ve pozisyonunun uygunluğuna dair görüşleriniz neler olur?
