Özel sektörde aşısız çalışanlara yönelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı “Bu kişilerden PCR testi istenebilir” yazısı iş dünyasında büyük bir tartışma başlattı. PCR testi yaptırmayan çalışanlara yönelik yaptırımlar ne olabilir? PCR testi yaptırmayan çalışanlar tazminatsız olarak işten çıkarılabilir mi? Tartışılan ve cevap aranan soruların başında bu ikisi geliyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, 81 il valiliğine gönderdiği, özel sektörde işverenlerin aşısız çalışanlardan PCR testi isteyebileceğine ilişkin yazı, hukuki yönden tartışma yarattı. Bakanlık, 3 Eylül Cuma günü 81 il valiliğine gönderdiği yazıda özellikle çalışma hayatını etkileyecek yeni kararları bildirdi. Buna göre 6 Eylül itibarıyla işverenler, aşı yaptırmayan çalışanlardan haftada bir kez negatif PCR test raporu isteyebilecek. Yazının devamında ise “Bilgilendirme sonrasında aşı olmayan işçilere, kesin Kovid-19 tanısı konması durumunun, iş ve sosyal güvenlik mevzuatı açısından olası sonuçları, işveren tarafından bildirilmelidir” ifadesi dikkat çekti.
Tazminatlı mı tazminatsız mı çıkarılabilir
Dünya gazetesinde Hüseyin Gökçe imzasıyla yer alan habere göre yeni dönemde aşı olmayan öğretmen ve personelden haftada iki kez negatif PCR testi istenilecek. Geçtiğimiz hafta duyurulan Kovid-19 tedbirleri, uygulamanın pratikte nasıl yapılacağına ilişkin kafa karışıklığıyla birlikte hukuki haklar açısından da tartışma konusu oldu.
Tazminatsız çıkarmaya yol açabilir
Yeni döneme ilişkin kararları değerlendiren Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Elemanı Okan Güray Bülbül, bu yazı uyarınca işverenin öncelikle aşı kartı isteyeceğini, ardından da aşı olmayanlara yazılı olarak bilgilendirme yapacağını söyledi. Bülbül, bu süreç içinde aşı takvimini başlatmayan veya negatif PCR sonucunu bildirmeyen işçilerin 6 gün içinde iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedilebileceğini kaydetti. Başka bir ifade ile bunun tazminatsız işten çıkarmaya yol açacağını dile getiren Bülbül, “Bu yazı ile aşı olmayan işçilerin işlerine devam etmeleri hem kendilerinin hem iş arkadaşlarının sağlığının korunması adına PCR negatif test sonucuna bağlanıyor. Ayrıca işyerinde aşı olmamış kişilerin koronavirüse yakalanma ve virüsü yayma ihtimali çok yüksek olduğu için aşı olmuş işçiler de aşı olmamış işçilerle bir arada çalışmak istemiyor” dedi.
PCR, iş sağlığı ve güvenliği konusu oldu
Daha işlevsel bir çözüm olarak aşının kanuni zorunluluk haline getirilmesi gerektiğini dile getiren Bülbül, “Yasaya göre bakanlık, iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri konusunda işverene rehberlik etmek durumundadır. Bu yazı ile aşı olmayan işçilerden haftada bir istenecek PCR testinin bütün işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbiri olarak belirlenmesinin mümkün olduğu ifade edilmiş oldu” diye konuştu.
Tazminatsız çıkarma yasal olmaz
Ceza Hukukçusu Prof.Dr. Ersan Şen de yaptığı açıklamada aşı ve PCR şartına uymayan çalışanın, işveren tarafından kabul edilebilir mazeretle işten çıkarılabileceğini ifade etti. Ancak Şen, söz konusu çıkarmanın kıdem tazminatını ve tüm haklar ödenerek yapılması gerektiğinin altını çizdi. Şen’e göre tazminatsız işten çıkarmak ancak TBMM’de kanuni bir düzenleme yapıldıktan sonra hukuki olabilir. Yürürlükteki 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu uyarınca Cumhurbaşkanı, Sağlık Bakanlığı ile il ve ilçe umumi hıfzıssıhha kurullarının, tehlikeli salgın hastalıklarla ilgili tedbir ve yasak getirebileceğini belirten Ersan Şen, “Kapsama zorunlu aşı veya test yaptırılması da girer. Bu konuda TBMM de daha net ve ayrıntılı kanun çıkarabilirdi” dedi.Mevcut şartlarda bir işyerinin mazereti olmadığı halde aşı olmayan çalışanı haklı sebeple işten çıkaramayacağını söyleyen Şen, “Çünkü ülkede zorunlu aşı usulü kabul edilmedi” uyarısında bulundu.
