Sokak Müzisyeni Olmak İçin Şartlar Nelerdir?

Sokak müzisyenliği son yıllarda büyük kentlerde revaçta olan ya da müzisyenlerin hızlı nakit para kazanmak için tercih etmek zorunda kaldıkları bir meslek olarak popülerleşti. İşin maddi kazancını umursamayan sadece müziğini duyurmak isteyenler de yok değil elbette. Ancak her aklına esen, gönlünden geçiren sokakta müzik yapabiliyor mu? İstanbul’da sokak müzisyeni olmak için belirlenen şartlar neler? Sokak müzisyenleri para kazanabiliyor mu? Sokak müzisyeni günde ne kadar kazanır?

Konuya ilgisi olmayanlar bile bir sokak müzisyenini izlerken aklından bu soruları geçirebiliyor. Bir müzik aletini iyi çalabiliyor diye müzisyenlerin İstanbul sokaklarında, vapurlarında, metro ve trenlerinde müzik yapmaları mümkün değil. Belirli izinler almaları gerekiyor. Bununla birlikte sokak müzisyenleri kendileri için belirlenen noktalarda ve saatlerde müzik yapabiliyorlar.

Pandemi nedeniyle onlar da gelir kaybına uğradılar elbette. 1 Haziran itibariyle yeni normalleşme döneminde sokak müzisyenlerini de sık sık eski oldukları noktalarda izleyeceğiz, dinleyeceğiz. Vapurda, metro istasyonlarında, caddelerde, meydanlarda yine sokak müzisyenlerinin coşkulu sesleriyle eski günlerdeki gibi keyifleneceğiz.

Sokak müzisyenlerini bizler keyifli seyrederken, onlara eşlik ederken aklımıza gelen soruların cevaplarını sizler için hazırladık.

İstanbul Metrosu’nda müzik yapmak için başvuru

İstanbul Metrosu’nda müzik yapmak isteyenlerin 0212 297 56 31 numaralı telefonu aramaları ve bilgi almaları gerekiyor. Aksaray-Havalimanı Hafif Metro Hattı’nda müzik yapmak isteyenlerin ise 0212 568 99 70 telefondan bilgi alabilirler. Mail ile ulaşmak için ise info@istanbul-ulasim.com.tr adresi kullanılıyor. Hangi günlerde ve zaman aralıklarından müzik yapmak istediğinizi bildirdikten sonra ‘adli sicil kaydı’, ‘nüfus cüzdanı’ ve 2 adet fotoğrafla başvuru yapılıyor.

Her başvuru sahibi kabul edilmiyor. Müzisyenler komisyona küçük konser veriyorlar. Eğer uygun bulunurlarsa müzik yapmaları için izin veriliyor. Müzik aletini doğru dürüst çalamayan, sesi kötü olanlar eleniyor.

Vapurlarda müzik yapmak için başvuru

Şehir hatları vapurlarında müzik yapmak da izne tâbi. Geçtiğimiz yıllarda izinsiz olarak kaçak göçek müzik icra etmeye çalışan müzisyenler şimdi keyiflerince seslerini duyurabiliyorlar. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Hatları İşletmesi yıllık olarak yaptığı duyuru ile vapurlarda müzik yapacak müzisyenleri belirliyor.

Haftanın belirli gün ve saatlerinde Beşiktaş – Kadıköy, Karaköy – Kadıköy, Eminönü – Kadıköy, Üsküdar – Eminönü hatlarında; ayrıca haftanın üç günü Haliç hattında, hava şartlarının el verdiği ölçülerde hafta sonu Adalar hattında, sadece alt arka salonda şarkılarını canlı olarak seslendirilmesine izin veriliyor.

Vapurlarda müziklerini yolcularla paylaşmak isteyenler öncelikle nüfus cüzdanı fotokopisi, iki adet fotoğraf, adli sicil ve kayıtlı oldukları adres bilgileriyle Şehir Hatları Genel Müdürlüğü’ne başvurmaları gerekiyor. Temel kriter ise vapurda müzik icra etmek isteyen müzisyenlerin, vapurların ve İstanbul’un kültürel kimliğini yansıtmaları olarak belirlenmiş durumda. Yapılan değerlendirmenin ardından, yeterlilik gösteren adaylara izin belgesi ve çalışma kartı veriliyor. Vapur müzisyenlerinin izin belgeleri üç ayda bir yenileniyor.

İstiklal Caddesi’nde müzik yapmak için şartlar

Kalabalığıyla ve hareketliliğiyle ünlü İstanbul’un en gözde mekanlarının olduğu İstiklal Caddesi’nde müzik yapmak da izne tâbi. Seneler önce ne belediyenin ne de müzisyenlerin aklında ‘izin’ konusu olmadığı için sık sık köşe kapmaca oynanırdı. Yakalan müzisyenlerin müzik aletleri kamyon kasalarına gelişigüzel atılarak bir depoya götürülür, sahiplerine para cezası yazılırdı. Ancak özellikle son 15 yılda Beyoğlu Belediyesi tarafından ilçe genelinde ve özellikle de İstiklal Caddesi ile çevresinde açık alanda müzik icra edecek olanlar için izin alma şartı getirildi. Belediyeye başvuran ve komisyonun onay verdiği müzisyenler sokakta kendilerine belirlenen alanlarda yer bulabiliyorlar.

İstanbul Bir Sahne projesi

İstanbul Büyükşehir Belediyesi #İstanbulBirSahne projesiyle şehrin 39 ilçesini sahneye dönüştürmek için duyuru yaptı. İstanbul’un 39 ilçesinde 100’den fazla noktada açık hava sahnesi oluşturulması için harekete geçildi. Binlerce müzisyenin İstanbullularla buluşmasını sağlayacak olan #İstanbulBirSahne projesiyle açık havada, ücretsiz ve pandemi koşullarına uygun olarak konserler verilecek.

​#İstanbulBirSahne etkinliklerinde yer almak isteyen müzisyenler ve müzik toplulukları başvurularını internet üzerinden yaptılar. 28 Mart 2021 tarihinde başlayan başvurular 4 Nisan’da tamamlandı. Katılım koşullarını yerine getiren müzisyenlerin ve müzik topluluklarının başvuru sırasına göre kontenjan limitleri kapsamında yer alacağı proje kapsamında her bir müzisyene 2.000 TL’lik bir bütçe verilecek. Proje kapsamında gerçekleştirilecek etkinliklerin yer ve tarih bilgileri ise pandemi koşulları ve hava şartlarına göre ilerleyen tarihlerde açıklanacak.

Sokak müzisyenlerinin kazancı ne kadar? 

Sokak müzisyenlerinin standart bir kazancı bulunmuyor. Bulundukları semt, cadde kazancı etkiliyor. Ama en önemlisi müzisyenlerin performansları kazançlarını belirliyor. Sokakta her müzik her zaman gelen geçeni cezbetmeyebiliyor. Müziğiyle, sesiyle ve bazen de danslarıyla dikkat çekebilenler kazançlarını arttırıyor. Ancak genel bir tespite göre, ayda 20 gün ve günlük 5-6 saat müzik yapanların aylık kazancı 4-5 bin TL arasında değişiyor.