Cam tavan sendromu kadınlarla anılan bir kariyer engelidir. Geçmişten günümüze işçi olarak çalışan mavi yakalı çalışanların, beyaz yaka çalışan olarak iş sınıflarında kademe atlama konusundaki sıkıntıları gibi problemler de cam tavan sendromuna örnektir.
Aslında cam tavan sendromu sadece kadın çalışanların bir sorunu değildir. Fakat bu örnek cam tavan sendromu denildiğinde ilk akla gelen cinsiyetin kadın olmasını değiştirmemektedir.
Çokça araştırmaya konu olan hatta benim de Kariyer Danışmanlığı Yüksek Lisans Bitirme projem olan bu konu kadınların iş dünyasında daha aktif olması ile beraber güncelliği sürekli tazelenen ve kendisi ile beraber başka sendromları da getiren bir sorun. Bugünkü yazıda da bu sendromu kırmaya yönelik birkaç stratejiden bahsedeceğiz.
Cam tavan sendromu nedir?
Cam Tavan Sendromu, görünmeyen ama var olan kadınların iş hayatında yükselmeleri, üst pozisyonlara geçmelerini engelleyen görünmez engellerdir.
Cam tavan sendromu nasıl aşılır?
Cam tavan engelinin kırılması kişilerle ve çevreyle bağlantılıdır. Bu engel, öğrenilen ve öğretilen bir sendromdur. Bunun için de bazı noktalara dikkat etmek ve stratejiler geliştirmek gereklidir.
Sadece kadınların çabaları, cam tavan engellerini ortadan kaldırmakta yeterli olmaz. Bu engellerin ortadan kaldırılmasında devlet ve kurumlara da görevler düşmektedir. Fakat biz bu noktada kadınlar neler yapabilir, onlara değineceğiz.
Cam tavanı kırmaya yönelik stratejiler
- Öncelikle güçlü bir eğitime sahip olmak! Kişisel ve mesleki eğitime her zaman devam etmek.
- Özgüven sahibi olmak. Güçlü kişisel ve mesleki eğitim bunu sağlamakla beraber eş zamanlı iyi bir performans da oldukça destekler.
- Mağduriyet duygusuna kapılmamak.
- Pasif bir şekilde terfi edilmeyi beklemek yerine iş hayatında önemli ve etkili olduğunu ortaya çıkaracak davranışları göstermek ve etkili olmak.
- İlişki ağını geniş tutmak ve ast-üst tüm çalışanlarla ortak bir dil oluşturmak.
- Kendini tanımak, tanıtmak ve ne yapabileceğinin farkına varmak.
- Hem kendini hem de ekibine liderlik ederek vizyon geliştirmek.
- İçinde bulunduğu kurumun kültürünü iyi tanımak ve buna göre hareket etmek.
- Kurumdaki koçluk, liderlik, mentorlük gibi olgulardan iyi yararlanabilmek.
- Bireysel yaptığı çalışmaların yanı sıra takım çalışmasına da önem vermek.
- Sadece iş hayatına odaklanmamak. Kişisel, sosyal ve aile hayatında kendisini besleyen faaliyetlerde yer almak.
- Her türlü değişim ve yenilik hareketini takip etmek ve uygulamak.
- İş hayatında kendilerini kabul ettirebilmek için ‘erkek gibi davranmamak.
- Kariyer yolunda kadınlar için engeller her zaman var olacaktır ancak bunların aşılamaz olarak görülmemesi ve kadermiş hissine kapılmamak gerekmektedir. Kişinin kendisini tanıması ve neleri başarabileceğine dair inanç, her çalışan için çok önemli bir olgudur.
Şahsi kanaatim; 21.yy’da hala devam etmekte olan kadın çalışanlar için cam tavan sendromu azalacak fakat iş hayatındaki ve dünyadaki tüm değişimlerle birlikte farklı mücadele ortamlarının ortaya çıkması sadece kadınlar için değil tüm çalışanlar için yeni kariyer engellerini de beraberinde getirecek ve bu engelleri ortadan kaldırmaya çalışmak için yine yeni yollar ve süreçler geliştirilmeye devam edecektir.
Bu noktada önerim ise, kariyer hayatının da yaşamın önemli bir parçası olduğunu düşünerek çalışanların bulundukları pozisyonlarda anlam bulmalarını sağlamak adına şirketlerin insan kaynakları departmanlarında kişisel danışmanlar çalıştırmaları ve bu danışmanların hem kamu kurum ve kuruluşları hem de şirketlerle beraber kariyer sorunlarının çözümüne yönelik ortak projeler geliştirmeleri fayda getirecektir.
Gülsen Şenel
İK Profesyoneli & Kariyer Danışmanı
