Sanal çalışmaya geçiş yaparken şirketlerin özellikle akıl sağlığı için ilave destek sağlamaları can alıcı bir adım. Ofis ortamında iş arkadaşları ya da yöneticisi tarafından problem yaşayan bir çalışanın gözlenmesi çok daha kolayken uzaktan çalışırken vücut dilinin gücü yeterince kullanılamadığı için her şey çok daha zorlaşıyor.[1] Çalışanların kahve molaları, öğle yemeği molaları gibi fırsatları olmadığı için yöneticilerine ya da iş arkadaşlarına açılmakta da zorlanabilirler. Yönetici veya iş arkadaşı olarak bazı şeyleri kişinin sessizliğinden ya da video kullanmamak istemesinden hissedebilirsiniz ama sanal ortamda yapacaklarınız sınırlı kalmaktadır. Dolayısıyla, şirket tarafından akıl sağlığı desteğinin sağlanması, özellikle günümüzün stresli ve zor çalışma şartlarında inanılmaz gerekli.
ÇALIŞAN DESTEK PROGRAMI
Yurt dışında, çok sayıda firmanın sunduğu sağlık paketinin ücretsiz hizmetlerinden birisi de Çalışan Destek Programlarıdır (ÇDP).[2] ÇDP ilk olarak ABD’de alkol bağımlısı iş gücünü kişisel sorunlarını çözmek, tecrübeli çalışanları kişisel sorunları dolayısıyla kaybetmemek adına tedavi ederek tekrar şirkete kazandırmak amacıyla kurulmuş organizasyonlardır.[3] Ülkemizde sanal çalışanların sayısı arttıkça böyle programların daha yaygın kullanımı da kaçınılmaz olacaktır.
Covid-19 sonrası çalışanların akıl sağlığı ile ilgili internette yazılan makale sayısının arttığını gözlemliyorum. Araştırmalarım sırasında bulduğum bir makalede şirket içinde çalışanların birbirine destek olması konusunda akran koçluğu (peer coaching) önerisi dikkatimi çekti.[4] Bu yöntemde çalışanlar sanal ortamda ikili şekilde bir araya geliyor ve problemleri, stresleri, korkuları ve umutları ile ilgili konuşuyorlar. Amaçları birbirlerini desteklemek ve zayıflıkları, kırılganlıkları konusunda birbirlerini cesaretlendirmek. Bunu yaparken de herkesin eşit dinleme ve konuşma şansının olması. Farkında olmadan Covid-19 sonrası biz şirket içinde böyle bir uygulamayı zaten uygulamaya başlamışız. Yöneticiler olarak takımımızla çok daha düzenli olarak görüntülü görüşmeye başladık. Herkesin evde yaşadığı sıkıntıları ve stresleri paylaşarak yaşananların normalleştirilmesini amaçladık. Bu toplantılarda hem pandemi sebebiyle yaşadığımız olağanüstü durumu sindirmeye çalıştık hem de iş dışında genel konulardan konuşmaya başladık. Birbirimizi fiziksel aktivite yapma ve sağlıklı beslenme konularında motive ettik. Yeni hobilerden bahsettik. Ama bunlardan bahsederken, altını çizdiğim en önemli şey tüm konuşmaların ve paylaşımların kesinlikle aramızda kalacağı ve asla üçüncü şahıslarla paylaşılmayacak olmasıydı. Açıkçası, böyle bir güvenli sanal ortam yarattıktan sonra gerisi çorap söküğü gibi geldi. Denemeniz için birkaç küçük öneri …
Deniz Gökçe Gemici
İnsan Kaynakları Yazılım Danışmanı
[1] Margaret Taylor, Work Smarter, WIRED dergisi, Eylül/Ekim 2020
[2] Employee Assistance Program (EAP). Türkiye’de bu hizmeti 2007’de vermeye başlayan ilk kuruluş Avita Çalışan Destek Hizmeti’dir. Daha sonrasında LEAP ve Davranış Bilimleri Enstitüsü gibi kurumlar da firmalara destek vermeye başlamıştır.
[3] Ceren ALTUNTAŞ, Çalışan Destek Programları (Employee Assistance Programs), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12(1), January 2010, https://www.researchgate.net/publication/49615131_Çalışan_Destek_Programlari_Employee_Assistance_Programs
[4] Aaron Hurst, Newly Remote Workers Need Peer Coaching, 20 Nisan 2020, https://sloanreview.mit.edu/article/newly-remote-workers-need-peer-coaching/
