Hayatlarımızın tüm dinamiklerinin dönüştüğü pandemi sürecinde şüphesiz “sağlık”, herkesin hayatında geçmişte olduğundan daha da önemli bir konuma geldi. Philips Türkiye’nin IPSOS iş birliğiyle bu yıl üçüncüsünü gerçekleştirdiği “Türkiye Sağlık Trendleri Araştırması” ise adeta bu dönüşümü rakamlarla kanıtlar nitelikte.
Sağlık endişesi artıyor
2019 yılında yapılan araştırmada mevcut sağlık durumundan memnun olanların oranı yüzde 89 iken, bu oran yeni araştırmada yüzde 79 olarak belirlendi. Araştırmaya göre, her 10 kişiden 8’i pandemi dönemi ile sağlık konusunda kaygılı hissetmeye başladı. Bu kaygı da hem kendilerinin hem de ailelerinin sağlığı konusunda daha bilinçli hareket etmelerine sebep oldu. Ankete katılanların yüzde 89’u pandemi döneminde kendisinin ve ailesinin sağlığına daha fazla dikkat ettiğini belirtirken, yüzde 72’si bu dönemde daha fazla sağlıklı yaşam alışkanlıkları edindiğini açıkladı. Fikir önderleri de pandemi döneminde kişilerin kendi sağlıklarını takip etmelerinin önemini anladığını dile getirdi. Fikir önderleri toplumun sağlık alışkanlıklarında değiştirilmesi gereken birçok önemi unsur olduğunu belirtiyor.
“Kiloda” farkındalık artıyor
Araştırmaya katılanların yüzde 60’ı salgın döneminde kilo aldığını dile getiriyor. Sağlık Trendleri Araştırması 2019’da yapıldığında kilosundan memnun olanların oranı yüzde 83 olarak belirlenmişti. Bu yıl çarpıcı bir düşüşle kilosundan memnun olanların oranının yüzde 45 olduğu görüldü. Fikir önderlerine göre kapanma dönemlerindeki hareketsiz yaşam ve kilo alımı kronik hastalıkların seyrini olumsuz etkiledi.
Kişisel bakım evde devam etti
Pandeminin etkisi kişisel bakım alışkanlıklarında da hissedildi. Araştırmaya katılan her 3 kişiden biri, pandemi döneminde evde kişisel bakım alışkanlıklarının arttığını dile getirdi. Bu kişilerin yarısından fazlası pandemi sonrası da evde kişisel bakım rutinlerine devam edeceği görüşünde.
“Hastalandığımda eğer mümkünse evde bakılmayı tercih ederim” diyenlerin oranı 2019 yılında yüzde 37 iken 2021 yılında yüzde 62’ye yükselerek yaklaşık iki kat arttı. Fikir önderlerinin çoğu, 2019 çalışmasındaki görüşlerin aksine, Türkiye’de bu konuda alınacak daha yol olsa da oldukça iyi bir noktaya gelindiğini belirtiyor. Doktorların ve hastanelerin iş yükünü azaltması, acil hastalara yer açması, hastane virüsü riskini düşürmesi ve özellikle yalnız yaşayanlar için büyük kolaylık sağlamasıyla öne çıkan evde bakım da araştırmanın ilgi çekici alanlarından biri.
Diş sağlığı konusunda farkındalık arttı
Araştırmanın ilgi çekici sonuçlarından biri de diş sağlığı konusunda. 2019 yılında son 1 yıl içerisinde hiç diş hekimine gitmeyenlerin oranı yüzde 42 iken, bu oran 2021 yılında yüzde 37’ye geriledi. Kamuoyunun yüzde 80’i ağız ve diş sağlığının genel sağlık durumu ile ilişkili olduğunu belirtirken, yüzde 58’i ağız ve diş sağlığının kalp sağlığı ile ilişkili olduğunu düşünüyor.
Hastaneye daha az gidiyoruz
Sağlık Trendleri Araştırması’nın sonuçlarına göre, doktor ve hastaneye başvuranların sayısında azalma görüldü. Bu oran 2019’da yüzde 55’ler seviyesindeyken, bu sene yüzde 43 oldu. Katılımcıların yüzde 46’sı pandemi döneminde rutin sağlık kontrollerine devam edemediğini söyledi. Yüzde 63 ise sağlık problemleri nedeniyle doktora gitmek istese de pandemi nedeniyle gidemediğini belirtti. Acil müdahaleyi gerektirmeyen günlük yaşanabilecek rahatsızlıklarda “hemen hastaneye/uzman doktora giderim” diyenler 2019’da yüzde 34 iken, 2021’de yüzde 18’e geriledi.
Kalp sağlığı için doktora gidenlerde artış var
Araştırma kalp sağlığı söz konusu olduğunda hastane/doktor kontrollerinin aksatılmadığının altını çiziyor. Kalp sağlığı konusunda düzenli olarak kontrole gidenlerin sayısında 2019’a göre göre iki kat artış görüldü. Çocuğunun kalp sağlığı kontrollerini düzenli olarak yaptıranların oranı da 2019’da yüzde 16 iken 2021’de yüzde 27’ye çıktı.
Dijital teknolojiler nasıl etkiliyor?
Basit hastalıklarda doktoruyla uzaktan iletişime geçerek muayene olmak isteyenlerin sayısında pandemi dönemiyle birlikte artış yaşandı. 2019’da yüzde 38 olan rakam bu yıl önemli bir yükselişle yüzde 61’e çıktı. Doktor ile tele sağlık hizmetleri üzerinde sanal ortamda yapılan görüşmelerin yüz yüze yapılan muayene kadar verimli/kaliteli olacağını düşünen katılımcıların oranı ise yüzde 40.
Fikir önderleri, dijital sağlık teknolojilerinin sunduğu fırsatlar konusunda toplumun pandemi döneminde farkındalığının arttığını belirtiyor. Fikir önderleri, ayrıca, hekimlere mobil mesajlaşma uygulamaları üzerinden danışma, online konsültasyon ve terapi hizmetleri, online randevu ve sağlık verisi sistemlerine olan ilgide artış yaşandığına dikkat çekti.
Yapay zekanın katkısı ne olacak?
Fikir önderlerine göre, yapay zeka teknolojilerinin sağlık sektörüne en büyük katkıları doktorların iş akışlarını anlamlandırmak, iş yükünü azaltmak ve hata payını düşürmek oldu. Fikir önderleri Türkiye sağlık sektöründe yapay zekanın henüz yaygın bir şekilde kullanılmadığını ancak kolaylıkla benimsenebileceğini düşünüyor.
