4857 sayılı İş Kanunu kapsamına göre bir işletme sahibinin çalışanlarına kanunen yemek ücreti ödemesi zorunlu değildir. Ancak yemek bedeli iş sözleşmesinde yer alıyorsa, işveren bu ücreti ödemekle yükümlü olur. Yani işçinin yemek parasını talep edebilmesi için bu konunun iş sözleşmesinde yer alması gerekmektedir. Bu durumda yemek istisnası işveren inisiyatifine bağlı olarak iş sözleşmesinde yer almalıdır.
Tabii ki pek çok işveren çalışan performansını yükseltmek ve işyerine duyulan memnuniyeti arttırmak amacı ile çalışanlarına yemek ücreti de dahil olmak üzere farklı pek çok yan hak imkanı tanımaktadır. Üstelik işverenin çalışanına vereceği yemek hizmeti, Gelir Vergisi Kanunu kapsamında işverene birçok avantaj da sağlamaktadır.
Yemek kartı istisnası nedir?
Yemek bedeli çalışana yemek kartı veya yemek kuponu şeklinde ödeniyorsa, tıpkı yemekhane sisteminde olduğu gibi ayni yardım kapsamında değerlendirilir. Bu durumda prime esas kazanç dahil edilmez, vergi muafiyeti koşulu sağlanır ve bordrolaştırılmasına gerek olmaz. Ancak bu durum devlet tarafından belirlenen günlük yemek bedeli istisnası tutarı için geçerli olmaktadır.
Şayet bu rakamın üstünde bir yemek bedeli ödenirse, işletme belirlenen tutarı aşan kısım kadar vergiye tabii tutulur. Ayrıca hafta sonu ya da izin günleri gibi fiilen çalışılmayan günlerde yapılan yemek ödemeleri de ek gelir olarak kabul edilerek bordroya yansıtılmalıdır.
Kısaca özetlemek gerekirse nakdi şekilde ödenen yemek ücreti her şekilde bordroya yansıtılmalıdır. Yemek kartı ya da yemek fişi şeklindeki ödemeler ise yansıtılmaz. Bu durumda ancak işverenin personele ödediği vergi istisnası tutarını aşan yemek ücreti işçi bordrosunda yansıtılır.
Personel Yemek Kartlarındaki İstisna Bedeli
31.07.2020 tarih ve 31202 sayıları Resmi Gazete’de yayımlanan Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair karar ile yeme-içme hizmetlerinde %8 olarak uygulanan KDV oranı, %1 ‘e indirilmişti. Daha sonra Cumhurbaşkanı kararları ile uzatılan geçici indirim süreleri, son olarak 4312 sayılı karar ile 30.09.2021 tarihine kadar uzatılmıştı. Söz konusu geçici indirim oranları ile herhangi bir uzatma kararı yayımlanmadığından bordro parametrelerine yemek istisnası KDV oranının 01.10.2021 tarihi esas olacak şekilde %8 olarak dikkate alınması gerekliliği oluştu.
Bu durumda
Yemek istisnası: 25 TL
Eski uygulanan KDV dahil istisna tutarı:25,25 TL
1 EKİM 2021 itibariyle yeni uygulanacak KDV dahil istisna tutarı:27 TL oldu.
Özgül ŞİMŞEK